Winter in de herfst

3 november 2025

Klimaatweerbericht 3 november

Iedere week geeft weerman en klimaatdeskundige Reinier van den Berg ons een update over het Amersfoortse weer en de gevolgen voor onze tuin, huis en buurt. Dit is het weerbericht voor week 45.

Winter in de herfst

Inmiddels zijn we alweer een beetje aan de wintertijd gewend. De avond valt vroeg, nog ruim voor etenstijd. De zon staat in deze tijd van het jaar ongeveer even laag als in de eerste week van februari. Dat is (of was) een echte wintermaand. Vier jaar geleden kwam het voor het laatst tot serieus winterweer in de eerste helft van februari. Een flink pak sneeuw met een ijzige oostenwind, gevolgd door strenge vorst. Begin november is winterweer, ondanks dezelfde korte daglengte en lage zonnestand, nog veel zeldzamer. Dat gebeurde voor het laatst in 1980 toen begin november volop werd geschaatst. Die vroege vorstperiode eindigde met een dik pak sneeuw.

Zuidenwind

Deze week is de winter nog heel ver weg. Een zuidelijke wind voert zachte lucht aan waarin het overdag met gemak een graadje of 15 wordt. De beste papieren voor zon zijn weggelegd voor vrijdag en zaterdag, al kan de zon zich ook eerder in de week wel af en toe laten zien. Regen wordt niet verwacht. En dat is natuurlijk niet erg want de droogte van de zomer hebben we al ruim achter ons gelaten. Het grondwater is al goed aangevuld op veel plekken. In laaggelegen gebieden in en rond de stad is het wellicht zelfs wat drassig. Een voorzichtig doorkijken naar de volgende novemberweek leert dat het wellicht wel wat kouder wordt. Nog geen winter maar wel middagtemperaturen die afzakken naar een graadje of 10.

Salamanders

Voor wie een vijver heeft met salamanders en kikkers, het is je vast opgevallen dat die mooie amfibieën met de noorderzon lijken te zijn vertrokken. Niets is minder waar. Groene kikkers zitten misschien nog gewoon in de vijver, maar dan ingegraven in de modder op de bodem. Daar overwinteren ze graag. De meeste salamanders, zoals bijvoorbeeld de kleine salamander, zoeken het hogerop. Dat wil zeggen, ze ruilen de vijver (of de sloot) in voor het vaste land. Ze zoeken een beschut plekje tussen wortels, graspollen, onder takken of stenen of wat ook maar veilig en bij vorst niet te koud is. Zelf zag ik er afgelopen week een over het terras scharrelen. In de ven heb ik zomers vele tientallen salamanders, en dit was er dus eentje die op zoek was naar een lekker plekje om de winter door te komen.

---