Groen dak aanleggen

Ben je op zoek naar een manier om jouw woning, uitbouw, berging, garage of schuur te verduurzamen of de biodiversiteit te vergroten? Overweeg dan een groen dak. Groene daken zijn niet alleen een prachtig gezicht, je dakbedekking gaat langer mee, ze houden fijnstof vast, kunnen tot wel 50% van het regenwater vasthouden én hebben een isolerende werking. Ontdek verschillende soorten groene daken, hun voordelen en krijg tips voor het kiezen van het juiste groene dak voor jouw situatie.

Soorten groene daken

Groene daken zijn daken die bedekt zijn met planten. Er zijn verschillende soorten: sedumdaken, natuurdaken, beplante schuine daken en zelfs beloopbare daktuinen.

Sedumdaken
Sedumdaken zijn relatief makkelijk aan te leggen en hebben een dunne laag grond met een begroeiing van voornamelijk vetplanten, soms aangevuld met kruiden en grassen. Sedum is erg geschikt voor een dak, omdat het water in de plant kan opslaan en lange periodes van droogte en hitte juist goed kan doorstaan.
Deze groene daken vereisen weinig onderhoud en zorgen ze voor meer biodiversiteit; zo biedt sedum bijvoorbeeld stuifmeel en nectar voor bijen en vlinders! Je moet sedumdaken wel jaarlijks controleren op zaailingen van bomen of onkruidplanten. Ze zijn ideaal voor bestaande woningen en schuren, omdat ze vaak zonder versterking van het dak  kunnen worden aangelegd.

Natuurdaken
Natuurdaken hebben een dikkere laag grond en een gevarieerdere beplanting, waaronder struiken en zelfs kleine bomen. Deze daken bieden meer mogelijkheden voor het vergroten van de biodiversiteit maar vereisen ook wat meer onderhoud. En ze zijn zwaarder, wat betekent dat je mogelijk extra versterking voor jouw dak nodig hebt.

Schuine daken
Schuine daken beplanten is ook een optie. Deze daken stellen hogere eisen aan de uitvoering, vooral als de hellingshoek boven de 35 graden ligt. In dat geval is een systeem nodig om te voorkomen dat de bodem van het groene dak naar beneden schuift.
Tegenwoordig zijn er ook groendak dakpannen die even zwaar zijn als een standaard dakpan en eenvoudig uitgewisseld kunnen worden.

Beloopbare daktuinen
Beloopbare daktuinen gaan nog een stapje verder. Een daktuin is ingericht als tuin en kan net als een gewone tuin bestaan uit planten, struiken, terrassen, en zelfs bomen of vijvers. Dit type dak vraagt wel om een zwaardere opbouw een goede afwatering. Dit kan alleen als je dak voldoende draagkracht heeft. Beloopbare daktuinen kunnen zelfs worden ingericht met zitplaatsen en paden: dus echt een tuin op je dak!
Foto: een groen dakterras van appartementencomplex De Fongersplaats in Groningen.

Voordelen van groene daken

• Waterbergend vermogen: groene daken helpen bij het opvangen en vasthouden van de eerste 20 tot 50 mm regenwater (afhankelijk van het type drainagemat). Dit vermindert de kans op wateroverlast en zorgt ervoor dat het regenwater langzamer van jouw dak afstroomt.
• Biodiversiteit: verschillende soorten planten op jouw dak zorgen voor meer kleur, geur en leven om je huis. Zo zijn de insecten die het aantrekt, op hun beurt weer voedsel voor vogels.
• Dakbescherming: de groene laag beschermt nieuwedakbedekking tegen veroudering en UV-straling, wat de levensduur van jouw dak kan verlengen. Dit kan op de lange termijn kostenbesparend zijn, omdat je minder vaak hoeft te investeren in dakonderhoud of -vervanging.
• Zonnepanelen: een groen dak en zonnepanelen gaan goed samen: De groendakconstructie kan dienen als verankering voor de zonnepanelen. En doordat het dak koeler blijft, werken de zonnepanelen efficiënter.
• Isolatie: een groen dak biedt extra isolatie. Dit betekent dat je huis in de zomer koeler en in de winter warmer blijft, wat kan leiden tot lagere energiekosten.
• Vasthouden fijnstof: planten op groene daken werken als een soort natuurlijke filters. De bladeren en takken vangen fijnstofdeeltjes uit de lucht, waardoor deze deeltjes niet in de atmosfeer blijven zweven. Dit verbetert de luchtkwaliteit.
• Geluidsreductie: de planten en de grondlaag van een groen dak kunnen helpen om geluid te dempen, wat vooral nuttig is als je in een drukke straat woont.
• Uitstraling: een groen dak ziet er mooi uit en kan ook de waarde van jouw woning verhogen.

Tips voor de aanleg van een groen dak

1. Beoordeel de draagkracht van je dak: Voordat je een groen dak aanlegt, is het belangrijk om te controleren of jouw dak voldoende draagkracht heeft. Dit kan je het beste laten doen door een professional, die kan inschatten of je huidige dakconstructie geschikt is voor de extra belasting van een groen dak.
2. Kies de juiste beplanting: Afhankelijk van het type groen dak dat je kiest, moet je de juiste planten selecteren. Sedumdaken vereisen weinig onderhoud en zijn ideaal voor beginners, terwijl natuurdaken meer variatie en biodiversiteit bieden. Denk ook aan de lokale klimaatomstandigheden bij het kiezen van planten.
3. Zorg voor een goed afwateringssysteem: Een goed afwateringssysteem is een belangrijk onderdeel van jouw groene dak. Zorg ervoor dat overtollig water, ook dat van een hoger gelegen dakvlak, goed kan weglopen om te voorkomen dat de wortels van de planten gaan rotten.
4. Onderhoud en verzorging: Sedumdaken hebben minder onderhoud nodig dan natuurdaken. Onderhoud kan bestaan uit het snoeien van planten, het controleren van de afwatering en het aanvullen van de grond.
5. Schakel een expert in als je er niet uitkomt: De aanleg van een groene dak verschilt qua moeilijkheid nogal per situatie. Het hangt af van de soort ondergrond de kwaliteit, het soort dak en de soort beplanting die je wil. Overweeg om een professional in te schakelen die ervaring heeft met groene daken om ervoor te zorgen dat alles correct wordt uitgevoerd.
6. Kijk of je in aanmerking komt voor subsidie. Lees hieronder verder voor een beknopte uitleg. Op de site van gemeente Amersfoort vind je alle voorwaarden.

Subsidie in Amersfoort

Voor 2025 en 2026 is er elk jaar €100.000,- beschikbaar aan subsidie voor de aanleg van een groen dak op woningen en schuurtjes in gemeente Amersfoort. Hieronder vind je in het kort de belangrijkste voorwaarden.

• De aanvraagperiode loopt van 1 maart tot en met 31 oktober of tot het beschikbare subsidiebedrag op is.
• Het subsidiebedrag ligt tussen de € 20,- en € 40,- euro per vierkante meter, afhankelijk van het soort beplanting en waterbergend vermogen. De subsidie bedraagt maximaal € 20.000,-
• Je moet minimaal 6 vierkante meter groen dak aanleggen, met een minimaal waterbergend vermogen van 15 liter per vierkante meter.
• Je moet een offerte aanleveren waarop blijkt wat de oppervlakte van het te vergroenen dak is, welk vegetatiepakket je aanschaft en wat het waterbergend vermogen is.

Kijk op de website van de gemeente Amersfoort voor meer - en actuele - informatie.

Meer lezen? Op deze pagina staan verschillende voorbeelden van Amersfoortse groene daken.