Een groen dak, ... meer dan alleen mooi om te zien

Een groen dak is niet alleen mooi om te zien, het draagt ook bij aan meer biodiversiteit en een beter klimaat. Een daktuin zorgt voor opvang van regenwater en meer groen.
Een groen dak is een dak dat bedekt is met planten, dit kan zowel een plat dak zijn als een schuin dak. Een vereiste is dat de ondergrond het extra gewicht van een groen dak moet kunnen dragen. Afhankelijk van de toelaatbare draagkracht van de constructie kan de beplanting en/of de gebruikswijze worden bepaald. In Nederland zijn platte daken over het algemeen berekend op een belasting van 100 kg/m2 (dakgrind met water). Laat bij twijfel de kwaliteit en constructie van het dak vooraf controleren.
In deze video vind je een uitleg over groen dak.
De gemeente Amersfoort verstrekt ook subsidie voor groene daken. Vanaf 1 maart 2023 kunnen inwoners van de Gemeente Amersfoort een aanvraag indienen.
Voordelen van een groen dak
- Groene daken werken als een spons. Een groen dak kan ca. 50% regenwater opnemen. Door de vertraagde afvoer van regenwater helpt een groen dak wateroverlast voorkomen.
- Een groen dak zorgt voor meer biodiversiteit. Een groen dak met een soortenrijke, liefst inheemse beplanting trekt meer insecten. Insecten trekken op hun beurt weer meer vogels aan.
- Een groen dak beperkt de opwarming tijdens warme periodes. Door verdamping van regenwater hebben groene daken een verkoelende werking op het leefklimaat.
- Zonnepanelen leveren een hoger rendement op in combinatie met een koelere omgeving. Op een groendak blijft de temperatuur lager (tot ca. 36 graden C) waardoor de opbrengst van zonnepanelen wordt verhoogd.
- Een groen dak verlengt de levensduur van je dak, je dak gaat tot 2 a 3x langer mee. De planten en het substraat fungeren als een natuurlijke barrière tegen verwering en ultraviolet zonlicht.
- Een groen dak zorgt voor een meer aantrekkelijke leefomgeving.
- Een groen dak bindt CO2 en fijnstof.
- Een groen dak zorgt voor geluidsreductie
Opbouw van een groen dak
De keuze van de beplanting en dikte van de substraatlaag zijn op elkaar afgestemd. De laagopbouw bestaat (van onder naar boven) uit een beschermdoek, drainagemat, filtervlies, een substraatlaag en de beplanting.
De dikte van de substraatlaag en de keuze van de beplanting bepaalt het totale waterbergend vermogen. Hoe dikker, hoe groter ook de buffering van water. Er zijn verschillende soorten groene daken. Die verschillen worden bepaald door de ondergrond, de beplanting en het gebruik.
Extensief groen dak
Een ‘extensief groen dak’ is licht in gewicht en dun in opbouw en past daarmee op de meeste daken.
Een sedumdak is zo’n voorbeeld van een extensief dak, dit is de lichtste variant met een gewicht van ca. 75 kg/m2 (verzadigd/nat). Een sedumdak is onderhoudsarm en ook geschikt om op hellende daken toe te passen. De opbouw bestaat uit een dunne substraatlaag van ca. 4 cm. en een samenstelling van verschillende, laagblijvende vetplanten die de gehele zomer bloeien. De totale opbouwdikte bedraagt 7-8 cm. Het waterbergend vermogen bedraagt ca. 25 l. per m2.
Sedum verdraagt veel zon en droogte en is dan ook goed geschikt voor daken die in de zon zijn gelegen.
Een extensief groen dak op bijvoorbeeld een uitbouw, berging of garage met een plat of licht hellend dak is eenvoudig zelf aan te leggen. Veel leveranciers bieden diverse kant-en-klaar pakketten. Het meest bekend zijn de sedummatten en -cassettes.
Op schuine daken is de zgn. groendakpan een optie, dit is een dakpan begroeid met Sedum. Deze groendakpan wordt op dezelfde wijze als een normale dakpan gelegd. http://www.groendakpan.nl/
Behalve deze pakketten met plantjes is het ook mogelijk te kiezen voor het inzaaien met een zaadmengsel, speciaal geschikt voor groendaken, evt. in combinatie met plantjes.
Semi-intensief groen dak
Op een ‘semi-intensief groen dak’ (kruiden- of natuurdak), wordt een combinatie van meerdere (liefst inheemse) soorten planten toegepast, waaronder grassen, kruiden en bloemen, dit in combinatie met Sedum. Deze planten zorgen voor meer variatie in kleur en hoogte en zijn door de diversiteit aantrekkelijk voor insecten.
Afhankelijk van de gekozen beplanting ligt de totale opbouwdikte ligt tussen de 12 en 30 cm. Het water opnemend vermogen ligt tussen de 25 en 60 liter per m2. Een semi-intensief groen dak vraagt daarom een grotere draagkracht van ca. 120-350 kg per m2. Bij twijfel over de draagkracht is het aan te raden om vooraf een deskundige te laten onderzoeken of er extra constructieve maatregelen nodig zijn.
Intensief groen dak
De ‘intensieve groendaken’ zijn daktuinen en dakterrassen met betreedbare ruimte. Er groeien grotere planten waaronder ook struiken en bomen. Soms is er extra ruimte voor wateropvang. Begroeide daken met extra waterbergingscapaciteit worden ‘groen-blauwe’ daken genoemd. Deze daken kunnen regenwater tijdelijk of permanent vasthouden en daarmee wateroverlast en -schade bij extreme buien beperken. Vanwege de complexiteit en de grotere benodigde draagkracht van dit soort daken is het aan te raden deze daken alleen door deskundigen te laten ontwerpen en aan te laten leggen.
Onderhoud
Een groendak is onderhoudsarm, dit betekent echter niet dat je er niets meer aan hoeft te doen zodra het groendak ligt. Een groendak heeft twee keer per jaar onderhoud nodig, je gaat dan het dak op om onkruid of mos te verwijderen en voeding te geven. Dit onderhoud is ook uit te besteden aan het bedrijf dat het groendak heeft aangelegd.
Een groendak heeft net na de aanleg en bij langdurige droogte extra water nodig om uitdroging te voorkomen. Een volgroeid groen dak vereist nog nauwelijks extra water.
Aan de slag
De gemeente Amersfoort verstrekt subsidie voor groene daken, vanaf 1 maart 2023 kunnen inwoners van de Gemeente Amersfoort een aanvraag indienen.
Reactie van een klant die afgelopen jaar een groen dak heeft aangelegd na gebruikmaking van de subsidie:
"Iedere ochtend schuif ik de gordijnen van onze slaapkamer open en ben ik weer verbaasd naar hoe de groene, oranje en bruine tinten van ons groendak weer zijn veranderd. Ons dak is van een grijs en doods vlak veranderd in een levendig groen geheel waar insecten, vogels en vlinders af en toe neerstrijken. Ik had van te voren niet kunnen denken dat dit ons uitzicht en de tuin zo zou verlevendigen. Eén dagje werk en nu al maanden plezier ervan - ook in de winter."
Dana